Opodatkowanie kryptowalut

14, sty 2018

Dla jednych rewolucja, dla innych bańka spekulacyjna. Jedni w 100% przekonani o świetlanej przyszłości bitcoina, drudzy zastanawiają się gdzie są granice absurdu wycen tego „czegoś”. Prawdopodobnie Ci wieszczący spektakularny krach bitcoina mają rację, tak jak Ci, którzy powiedzą: „kiedyś umrzesz”… Z mojego doświadczenia wynika, że zarabianie zaczyna się wtedy, gdy emocje nie stanowią argumentu (za, ani przeciw), zostawmy więc wiarę i niewiarę w kryptowaluty i spójrzmy na 2 fakty. Pierwszy, istotny: kryptowaluty to już nie tylko bitcoin. Drugi: ryneczek zamienił się w rynek.

Jeszcze rok temu kapitalizacja całego rynku kryptowalut wynosiła 18 814 600 000 USD (Prawie 19 miliardów „zielonych”) i był to rynek raczej entuzjastów technologii blockchain i bitcoina. Dzisiaj kapitalizacja rynku wynosi 747 244 000 000 USD, czyli 39,72 razy więcej lub + 3872% rok do roku! Dla porównania bilans FED to 4,5 biliona USD (w tym 3 biliony wprowadzone w ramach „dodruku” w latach 2007-2014), a w maju 2017 kapitalizacja tylko Apple osiągnęła 800 miliardów USD (czyli nieco więcej niż dziś warte są wszystkie krypto).

Źrodło: www.coinmarketcap.com

Przybyło więc kapitału, przybyło inwestorów, okazji do zarabiania coraz większych pieniędzy i na końcu, a może przede wszystkim, kryptowalutowych milionerów. Nie była to sztuka trudna, zajęcie pozycji na tym rynku w pierwszym kwartale 2017 i 12 miesięcy cierpliwości sprawiło, że inwestycja 10 – 30 tys. PLN zamieniła się do dziś w około milion złotych.  Naturalnie, żeby zysk przestał być papierowy, należy sprzedać „coiny” i… odprowadzić podatek.

Opodatkowanie kryptowalut – regulacje

Na końcu liczy się efekt, a ten w inwestowaniu oznacza zysk. Dla nas przygoda z kryptowalutami zaczęła się w właśnie w 1 kwartale 2017 – wskoczyliśmy do rozpędzającego się pociągu. Teraz, po 12 miesiącach podróży, pora na stację „podatki od zysków z handlu kryptowalutami”.

Zebraliśmy najważniejsze informacje dotyczące opodatkowania dochodów z handlu kryptowalutami, poniżej rezultaty:

  • Każda osoba fizyczna może zajmować się  inwestowaniem swoich środków w kryptowaluty. Nie musi zakładać firmy, pod warunkiem, że zakup jak również sprzedaż wirtualnej waluty ma charakter sporadyczny.
  • Jeżeli jednak działania będą  miały charakter ciągły, to w takim wypadku konieczne okazać się może założenie działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, działania mające charakter zorganizowany i ciągły, a także nastawione są na zysk wiążą się z koniecznością założenia działalności gospodarczej i rozliczania takiego typu przychodu w ramach prowadzonej firmy.
  • W momencie, gdy już zdecydujemy się na rozliczanie tego typu przychodu w ramach prowadzonej działalności, konieczne będzie zaktualizowanie kodów PKD. Aktualizacji tej dokonujemy na formularzu CEiDG-1. Kod PKD, o który należy zaktualizować wniosek CEiDG-1 to 19.Z – Pozostałe pośrednictwo pieniężne.
  • Minister Finansów stwierdził, że do celów podatkowych dopiero przychody ze sprzedaży zakupionej przez osobę fizyczną waluty BTC stanowią przychód z praw majątkowych (art18 u.p.d.f ). Podatki płacimy od dochodów, jest to suma przychodów minus koszty uzyskania. Dochodem nie będzie zatem wykopywanie waIut i przechowywanie ich na giełdzie lub portfelu (brak przysporzenia, wg. ustawy mamy wirtualne prawa, nie dochód).
  • Przychód powstanie natomiast jeśli jesteśmy osobą fizyczną i zamienimy wirtualne monety na walutę tradycyjną. Powstanie również wtedy, gdy wykorzystamy kryptowalutę do zapłaty za towar lub usługę. Musimy wtedy wykazać cenę tej usługi / towaru jako nasz przychód.

 

SPRZEDAŻ KRYPTOWALUT PRZEZ OSOBĘ FIZYCZNĄ

  • Sprzedaż kryptowalut przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu , którą należy wykazać w zeznaniu rocznym. Przychód ten wykazujemy na formularzu PIT-36 w wierszu nr 7 Prawa autorskie i inne prawa, o których mowa w art. 18 ustawy. Podatnik ma również możliwość pomniejszenia przychodu o poniesione koszty. Poniesione i w sposób właściwy udokumentowane koszty wykazujemy w pozycji nr 75 deklaracji podatkowej PIT-36. Koszty uzyskania przychodu z tytułu nabycia kryptowaluty będzie można wykazać na podstawie  dowodu, który jednoznacznie mógłby potwierdzać zakup  (ich ilość, cenę zakupu itp.), a tylko taki dokument mógłby stanowić podstawę do zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów.
  • W przypadku sprzedaży kryptowalut opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega nasz dochód, czyli przychód pomniejszony o faktycznie poniesione i udokumentowane koszty. Dla obliczenia dochodu osoby fizycznej bierzemy pod uwagę wartość sprzedanych jednostek przeliczoną po faktycznie zastosowanym kursie – jest to dla nas przychód oraz liczbę jednostek kryptowalut po cenie za jaką ją nabyliśmy – co stanowi dla nas koszt uzyskania przychodu. W taki oto sposób wyliczany jest dochód.
  • Jeśli podane wartości wyrażone są w innej walucie niż PLN to konieczne jest dokonanie przeliczenia tej wartości na polskie złote. Na mocy ustawy o podatku dochodowym przychód w walucie obcej należy przeliczyć na polskie złote według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, czyli na dzień poprzedzający datę wpływu wynagrodzenia na nasz rachunek giełdowy.
  • Uzyskany dochód należy opodatkować na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 USTAWY O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH składanym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym będzie miała miejsce sprzedaż kryptowalut i w tym samym terminie wpłacić należny podatek.

SPRZEDAŻ KRYPTOWALUT W DZIAŁALNOSCI GOSPODARCZEJ

  • Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, rozliczenia zakupu i sprzedaży kryptowalut dokonuje na bieżąco w ramach prowadzonej firmy. W ramach przyjętej formy opodatkowania (zasady ogólne: 18% lub 32% lub podatek liniowy: 19% ) w okresach miesięcznych lub kwartalnych nalicza i wpłaca zaliczki na podatek dochodowy. W zależności od wybranej formy opodatkowania w rozliczeniu rocznym  wykazuje osiągnięte przychody i należycie udokumentowane koszty uzyskania na formularzu PIT-36 (w przypadku zasad ogólnych) lub PIT-36L (w przypadku podatku liniowego).
  • Sprzedaży kryptowalut nie mogą stosować podatnicy rozliczający się na ryczałcie. Zgodnie z załącznikiem do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z możliwości zastosowania ryczałtu jako formy opodatkowania zostały wyłączone usługi finansowe i ubezpieczeniowe znajdujące się w sekcji K Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Innymi słowy, oznacza to, że będąc na ryczałcie i chcąc handlować kryptowalutami zobowiązani będziemy do zmiany formy opodatkowania.

SPRZEDAŻ KRYPTOWALUT A VAT

  • Na mocy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)sprzedaż kryptowalut podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT. Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT zwalnia się z podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.
  • Jeśli chodzi o giełdy, kantory kryptowalut to w Iatach 2010-2015 prezentowano opinie, które nakazywały uwzględnienie podatku VAT w obrocie kryptowalutą. Podejście to jednak zaczęło się zmieniać wraz z wyrokiem TSUE (dot. Davida Hedqvista), który uznał, że kryptowaluty w obrocie na giełdach powinny być traktowane jako obrót wartościami pieniężnymi i przez to zwolnione z podatku VAT. Z kolei w uzasadnieniu wyroku I SA/Łd 381/16 WSA w Łodzi, ze wskazanego orzeczenia TSUE wprost wynika, że świadczenie usług, które polegają na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty A i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom, oznacza transakcje zwolnione z podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. e dyrektywy 2006/112.
  • Z kolei wyrok z listopada 2016r. numer I SA/Po 2393/15 WSA w Poznaniu czy wyrok z marca 2016 I SA/Łd 54/16 WSA z Łodzi pokazuje stanowisko, w którym czynność zbycia waluty wirtualnej BITCOIN w okolicznościach kreowania waluty przez przedsiębiorcę, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług. Organ stwierdził, że jakkolwiek obrót walutą bictoin (wprowadzenie na rynek waluty bitcoin) nie stanowi dostawy towarów. Zdaniem WSA przedmiotowa czynność jest usługą, której świadczenie ma charakter odpłatny. Przedsiębiorca pobiera określoną cenę (należność), stanowiąca formę odpłatności za ową czynność. Zatem przedmiotowa czynność, jako odpłatne świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Czyli sprzedaż nowowykopanych kryptowaIut przy wykorzystaniu giełd (których nie jesteśmy właścicielami)  lub bezpośrednio na rzecz wskazanych klientów na terytorium Polski będzie traktowane jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy.

  • Natomiast cytując uzasadnienie wyroku I SA/Łd 54/16 WSA w Łodzi “miejscem świadczenia i opodatkowania usług wykonywanych przez wnioskodawcę zarówno na rzecz kupca niebędącego podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy, mającego miejsca zamieszkania w Wielkiej Brytanii oraz kupca będącego podatnikiem posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, będzie terytorium kraju tj. Polska. Zatem sprzedaż nowowykopanych kryptowaIut przez wnioskodawcę na rzecz tych klientów, przy wykorzystaniu sieci Internet (portali) będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium Polski, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, gdyż zainteresowany pobiera określoną cenę (należność) stanowiącą formę odpłatności za ww. czynność. Tym samym obrót walutą bictoin na rzecz owych klientów będzie opodatkowany podatkiem VAT.”
  • Reasumując – kluczem do oceny czy sprzedaż kryptowaluty podlega opodatkowaniu jest ustalenie zakresu użycia kryptowaluty. Prowadząc giełdę traktujemy kryptowaluty jako nośnik pieniądza – nie podlega opodatkowaniu VAT. Jeśli wydobywamy je celem sprzedaży traktujemy je jako usługę – podlega opodatkowaniu. Pozostaje kwestia zapłaty wykopaną kryptowalutą za towary/usługi. Wielu autorów  skłania się do interpretacji, że w tym  przypadku powinno wystąpić zwolnienie analogicznie jak w przypadku opisanym w TSUE. Wykopana kryptowaluta nie powinna być traktowana jako dostawa usług lecz jak płatność. Stanowisko to w każdym przypadku najlepiej potwierdzić występując o indywidualną interpretację.

Podsumowanie

Wraz za rozwijającym się rynkiem, rozwijają się regulacje. Wygląda na to, że niekoniecznie Bitcoin, ale technologia blockchain niemal na pewno zagoszczą na stałe w naszej rzeczywistości. Możemy być pewni, że ustawodawca zadba o coraz bardziej precyzyjne regulacje. Tymczasem, rynek kryptowalut jest nowym tworem z wszystkimi tego zaletami i wadami. W naszej opinii nie jest to miejsce do przechowywania oszczędności życia, ale zdecydowanie jest to miejsce, gdzie można dziś szybko generować bardzo wysokie stopy zwrotu. Wielu ludzi, którzy dotychczas trudnili się tradingiem na klasycznym rynku forex przeniosło swoją uwagę na obrót Bitcoinem , Ethereum i innymi tzw. Altcoinami. Te ostatnie przeżywają ostanio boom konsekwentnie zdobywając udział w krypto-rynku. Dziś dominacja Bitcoina wynosi 32,45%, zaledwie rok tem było to 87,63%.

Autorzy:

Zespół FPP Group: Piotr Krzak & Główny Księgowy: Jadwiga Krzak